Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin (keçmiş V.İ.Lenin adına APİ) 1921-ci ildə, fəaliyyətə başladığı ilk illərdə psixologiya ixtisası üzrə milli kadrlara kəskin ehtiyac duyulurdu. Bu məqsədlə instituta xarici ölkələrdən–Türkiyədən, Rusiyadan, Belorusiyadan psixologiya sahəsində çalışan mütəxəssislər A.O. Makovelski, B.B. Komarovski, D.Q. Qulyayev, Ə.K. Zəkuzadə, M. Muhiddin, M.Tofiq və başqaları dəvət olunmuşdu.

Pedaqoji psixologiya kafedrasının (keçmiş Yaş və pedaqoji psixologiya kafedrası) inkişaf tarixində universitetdə psixologiyanın tədrisində, həm də bu sahə üzrə kadr hazırlığında A.Makovelskinin və 1921-ci ildə Türkiyənin İstanbul Universitetinin psixologiya-fəlsəfə şöbəsini bitirib Bakıya gələn A.K.Zəkuzadənin adlarını xüsusilə qeyd etmək lazımdır. XX əsrin 50-ci illərinə qədər Azərbaycanda yetişən milli psixoloji kadrlar məhz bu alimlərin adı ilə bağlıdır. Sonralar Azərbaycanda mütəxəssis alim kimi fəaliyyət göstərən M. Məhərrəmov, Ş.Ağayev, Ə. Bayramov, Ə. Əlizadə, M. Həmzəyev və başqaları bu alimlərin köməyi ilə psixoloq kimi formalaşmışlar. 1947/1948-ci tədris ilində indiki ADPU-da Azərbaycan dili, məntiq-psixologiya şöbəsi açıldı.

Bu şöbənin açılması psixologiya sahəsində əlamətdar hadisə oldu. Bir çox görkəmli alimlər-M. Həmzəyev, A. Məmmədov və Ə. Abdullayev həmin şöbənin məzunları olmuşlar.

1959-cu ildə psixologiya kafedrası pedaqogika kafedrası ilə birləşdi. 1963/1964-cü tədris ilində kafedra yenidən müstəqil fəaliyyətə başladı. Kafedraya 1963-cü ildən 1975-ci ilə qədər Ş. Ağayev rəhbərlik etmişdir. M. Əbdülov, İ. Məmmədov, Ə. Baxşəliyev, Z.Orucov və başqaları həmin kafedrada Ş.Ağayevin rəhbərliyi altında elmi-tə- dqiqat işləri aparmışlar. 1974-cü ildə həmin kafedranın əsasında iki 1 saylı və 2 saylı psixologiya kafedraları təşkil edildi. Kafedralar 1996-cı ilə qədər bu şəkildə fəaliyyət göstərdilər.1996-cı ildə universitetin Elmi Şurasının qərarı ilə kafedraların adları dəyişdirilərək, Ümumi psixologiya, Yaş və pedaqoji psixologiya adlandırıldı. Yaş və pedaqoji psixologiya kafedrasına 1974-cü ildən 1988-ci ilə qədər dosent Z.Mehdizadə, 1988-ci ildən 1992-ci ilə qədər professor Q.Əzimli, 1992-ci il dən 2019-cu ilədək isə prof. Ə.T. Baxşəliyev, Kafedraya 2019-cu ildən psixologiya üzrə elmlər doktoru Qızxanım Nizaməddin qızı Qəhrə manova rəhbərlik etmişdir.Yaş və pedaqoji psixologiya kafedrası 2019-cu ildən “Pedaqoji psixologiya kafedrası” adlandırılmışdır.

2023-cü ilin mart ayından etibarən kafedraya p.ü.e.d.,professor,Əməkdar müəllim Şəhla Qasım qızı Əliyeva rəhbərlik edir.

Pedaqoji psixologiya kafedrasının elmi işlərinin istiqaməti, əsasən, təlim-tərbiyə prosesində şagird şəxsiyyətinin formalaşması, təhsildə sosial-psixoloji xidmətin, Azərbaycanda psixoloji fikrin inkişaf problemləri, psixikanın anomal inkişaf məsələləri, Azərbaycanda güzəran psixologiyasının tədqiqini əhatə edir.

2019-cu ildən etibarən, kafedrada müasir dövrün problemlərini əks etdirən, müxtəlif mövzularda elmi seminarlar, dəyirmi masalar, diskussiyalar təşkil olunur.

Respublikada tanınmış elm xadimləri ilə görüşlərin keçirilməsi kafedrada müntəzəm hal almışdır. Kafedranın professor-müəllim heyəti ADPU-nun tədris korpuslarında fəaliyyət göstərən Psixoloji mərkəzdə psixoloq müəllimlərimiz tələbələrlə müvafiq səmərəli işlər aparırlar.

Pedaqoji psixologiya kafedrası respublikamızın digər ali təhsil məktəbləri, müxtəlif yönümlü psixoloji mərkəzlər və elmi-tədqiqat müəssisələri ilə də sıx əlaqə yaratmışlar. Belə ki, kafedranın professor-müəllim heyəti mütəmadi olaraq digər ali məktəblərdə fəaliyyət göstərən psixologiya kafedralarının dəvəti ilə müxtəlif mövzularda keçirilən beynəlxalq və respublika əhəmiyyətli konfranslar, dəyirmi masalar və tədbirlərdə mühazirələr oxuyur, çıxışlar edirlər. Bu da kafedra əməkdaşlarının məsuliyyətini artırmaqla yanaşı, onların elmi fəaliyyətlərinin daha da məhsuldar olmasına təkan verir.

Son dövrlərdə kafedrada müxtəlif istiqamətlərdə bir çox tədqiqatlar aparılır. Bunlar Azərbaycanda psixologiya elminin əsas inkişaf istiqamətləri, yaradıcılıq psixologiyasının tarixi, psixoloji problemləri, ünsiyyət psixologiyasının nəzəri-praktik məsələləri istiqamətlərini əhatə edir.

Son illərdə kafedrada İsmayılova Mehriban Cəlal qızı (2000-ci il) “Tərbiyəçinin ünsiyyət üslubunun məktəbəqədər yaşlı uşaqların qarşılıqlı münasibətlərinə psixoloji təsiri” mövzusunda, psixologiya sahəsində fəlsəfə doktoru proqramı üzrə dissertasiya müdafiə etmiş- dir. 2013-cü ildə isə psixologiya üzrə dosent elmi adını almışdır. Əzizov Qulam Qəribəli oğlu (2004-cü il) 13.00.01– ümumi pedaqogika, pedaqogikanın və təhsilin tarixi ixtisası üzrə “Ümumtəhsil məktəblərinin yuxarı sinif şagirdlərində humanizm tərbiyəsinin imkanları və yolları” mövzusunda, pedaqogika üzrə fəlsəfə doktoru proqramı üzrə dissertasiya müdafiə etmişdir. O, 2014-cü ildə psixologiya üzrə dosent elmi adını almışdır. Heydərova Simnarə Hadir qızı (2013-cü il) “Uşaq şəxsiyyətinin forma laşmasında Azərbaycan xalq nağılları və atalar sözlərinin rolu” mövzusunda, psixologiya sahəsində fəlsəfə doktoru proq- ramı üzrə dissertasiya müdafiə etmişdir. O, 2017-ci ildə psixologiya üzrə dosent elmi adını almışdır.

Rəhimova Qəribə Vahid qızı (2013-cü il) “Azərbaycan psixoloqlarının tədqiqatlarında milli-mənəvi dəyərlər problemi və onun müasir vəziyyəti” mövzusunda, psixologiya sahəsində fəlsəfə doktoru proqramı üzrə dissertasiya müdafiə etmişdir. O, 2017-ci ildə psixologiya üzrə dosent elmi adını almışdır.

Əlixanova Gülnarə Həmzəbəyovna (2018-ci il) “Məktəbəqədər yaşlı uşaqlarda “mən” obrazının formalaşmasında ailənin rolu” mövzusunda, psixologiya sahəsində fəlsəfə doktoru proqramı üzrə dissertasiya müdafiə etmişdir. 2019-cu ildə psixologiya üzrə fəlsəfə doktoru elmi adını almışdır.

Bu elmi fəaliyyət mütəmadi olaraq davam etdirilir. Belə ki, 2011-ci ildə M.C.İsmayılovanın “Ünsiyyət psixologiyası (məntiqi-struktur sxemlərdə)”, Q.Q.Əzi zovun “Psixologiya”, 2012-ci ildə M.C.İsmayılovanın “Sosial psixologiya (məntiqi-struktur sxemlərdə və şərhlərdə)”, “Tərbiyə işi və onun metodikası”, “Psixologiyanın tədrisi metodikası”, 2016-cı ildə Q.V.Rəhimovanın “Azərbaycan klassiklərinin yaradıcılığı psixologiya tarixinin öyrənilməsində əsas mənbə kimi”, “Müasir psixologiyada şəxsiyyətin inkişafı problemi”, 2019-cu ildə Ə.T.Baxşəliyev, S.N. Heydərovanın “Azərbaycanda psixoloji fikrin ilkin qaynaqları”, Ə.T.Baxşəliyev, Q.V.Rəhimovanın “Azərbaycanda psixologiyanın inkişaf tarixi”, M.C.İsmayılovanın “Psixolo giyanın tədrisi metodikası (məntiqi-struktur sxemlərdə və şərhlərdə)”, S.N.Heydərovanın “İnkisaf və yaş psixologiyası”, 2021-ci ildə Q.N.Qəhrəmanovanın “Uşaq psixologiyası” dərs vəsaitləri- nin, G.H.Əlixanovanın “Məktəbəqədər uşaqlarda “mən” obrazının formalaşmasında ailənin rolu” adlı monoqrafiyasının çap olunması- nı misal göstərmək olar. Hazırda kafedrada 1 nəfər elmlər doktoru, professor, 4 nəfər fəlsəfə doktoru, dosent ,1 nəfər fəlsəfə doktoru, baş müəllim, 3 nəfər baş müəllim, 13 nəfər müəllim, 2 nəfər laborant  fəaliyyət göstərir.

Kafedrada I və II kurslar üzrə 19 nəfər magistr təhsil alır. 3 nəfər fəlsəfə doktoru proqramı üzrə təhsillərini başa vurmuşlar və onların tədqiqatları tamamlanmaq üzrədir.

Kafedranın dosenti M.C.İsmayılova elmlər doktoru proqramı üzrə, dissertantlardan K.Ə.Həsənquliyeva, A.Y.Mahmudova, N.M.Məmmədova və Y.T.Ağasıyeva fəlsəfə doktoru proqramı üzrə dissertasiya üzərində çalışırlar.

Uzun illər ərzində kafedra əməkdaşları keçmiş Sovetlər İttifaqının bir çox respublikaları, elmi mərkəzləri ilə, habelə İran, Türkiyə və başqa ölkələrin universitetləri, elmi-tədqiqat institutları ilə əlaqə saxlamış, birlikdə elmi-tədqiqat işləri aparmışlar. Kafedra əməkdaş- larının əldə etdikləri elmi nəticələr dəfələrlə bir sıra xarici ölkələr- də, o cümlədən, Rusiyada, Gürcüstanda, İranda, Türkiyədə və başqa xarici ölkələrdə keçirilən beynəlxalq elmi konfranslarda və simpo- ziumlarda məruzə edilmiş və elmi ictimaiyyət tərəfindən maraqla qarşılanmışdır.

Kafedranın professor-müəllim heyətinin Ümummilli lider Heydər Əliyevin qarşıdan gələn 100 illik yubileyinə tövhəsi, əsas vəzifə hesab olunan təhsilin keyfiyyətinin daha da yüksəltməyə çalışmasıdır